اقتصاد کشاورزی یا علم بهینه سازی فعالیت‌های کشاورزی؟!

اقتصاد کشاورزی علمی است که به بررسی مسائل اقتصادی در زمینه کشاورزی می‌پردازد.

اقتصاد کشاورزی را می‌توان به کارگیری اصول و روش‌های اقتصاد برای مطالعه مشکلات کشاورزی با هدف به دست آوردن حداکثر بازده و سود حاصل از استفاده از منابع محدود برای رفاه جامعه (به طور عام) و صنعت کشاورزی (به طور خاص) تعریف کرد.

تعریف دیگر اقتصاد کشاورزی: اقتصاد کشاورزی را می توان به عنوان علوم اجتماعی کاربردی تعریف کرد که به چگونگی انتخاب نوع بشر برای استفاده از دانش فنی و منابع تولیدی کمیاب مانند زمین، نیروی کار، سرمایه و سازمان برای تولید غذا و الیاف و توزیع آن برای مصرف جامعه می‌پردازد.

اقتصاد کشاورزی چیست؟

اقتصاد کشاورزی از سال‌ها قبل به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخه‌‌های علم اقتصاد مطرح بوده است. بعد از مهم‌تر شدن مسائل زیست‌محیطی، اهمیت رشته اقتصاد کشاورزی هم بیشتر شد. هم‌اکنون بسیاری از شرکت‌های حوزه کشاورزی، در حال تلاش برای استفاده از این دانش هستند و اهمیت آن هر روز بیشتر از قبل نمایان می‌شود.

به طور کلی اقتصاد کشاورزی اصول اقتصادی را در بخش تولید محصولات کشاورزی و دامپروری به کار می‌گیرد. تمرکز اصلی این رشته روی افزایش راندمان تولید در زمین است البته تحت شرایطی که اکوسیستم خاک و کیفیت آن برای نسل‌‌های آینده حفظ شود.

 برای شناخت بیشتر علم اقتصاد کشاورزی در ابتدا باید تعریفی کلی از علم اقتصاد داشت. علم اقتصاد به معنای مطالعه تخصیص منابع در شرایط کمیاب بودن منابع است و اقتصاد کشاورزی هم به کاربرد روش‌‌های اقتصادی برای بهینه کردن تصمیماتی که توسط فعالان اقتصادی اتخاذ می‌شود اختصاص دارد. 

همانطور که میدانید کشور ما ایران خاک حاصلخیزی و در نتیجه، کشاورزی فعالی دارد به همین دلیل، پیشرفت و توسعه کشور می‌تواند با توسعه این بخش، پیشرفت چشم گیری داشته باشد. برای موفقیت اقتصادی این رشته، باید با کشاورزی به روش سنتی خداحافظی و روش های مدرن کشاورزی را در کشور پیاده کرد. وجود متخصصان رشته اقتصاد کشاورزی در زمینه های مختلف این بخش از اقتصاد بسیار ضروری است. اقتصاد کشاورزی عوامل اقتصادی مؤثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصاد در تولید و توسعه کشاورزی را مورد بررسی قرار داده و راهکارهایی را برای کاهش هزینه و افزایش درآمدهای ارائه می‌دهد. فراموش نکنیم که استفاده از علم و فناوری، همواره یک گام رو به جلوست به همین دلیل استفاده از علم اقتصاد کشاورزی اهمیت فوق العاده ای دارد.

اقتصاد کشاورزی روش های استفاده بهینه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی را از طریق روش ها و ابزار های نوین و کارآمد مورد مطالعه قرار می‌دهد. با آموزش نیروهای متخصص و کارآمد و تکیه بر دانش و اندوخته های علمی ‌و تجارب عملی، طرح های توسعه کشاورزی و ارزیابی های اقتصادی در سطوح مختلف منطقه ای و یا ملی تهیه و تدوین می‌شوند. یکی از مهارتهای متخصصان اقتصاد کشاورزی، قدرت حل مسائل ریاضی و تحلیل است.

تفاوت اقتصاد کشاورزی با اقتصاد منابع طبیعی

برخی افراد اقتصاد کشاورزی را با اقتصاد منابع طبیعی، اشتباه می‌گیرند. اقتصاد منابع طبیعی به طور کلی بر مدیریت منابعی مانند غذا، آب، هوا، مواد معدنی و محیط زیست متمرکز است و اغلب بر اهمیت پایداری تأکید دارد. اقتصاد کشاورزی به طور خاص به استفاده از زمین، شبکه های توزیع مواد غذایی و به حداکثر رساندن عملکرد محصول و مدیریت کشاورزی می‌پردازد.

چرا اقتصاد کشاورزی مهم است؟

شاید برای شما این سوال پیش بیاید که چرا اقتصاد در کشاورزی مهم است؟ جواب کوتاه این سوال"تلاش برای کنترل قیمت و تولید" است. در اصل، در غیاب چنین کنترلی، قیمت‌های مزارع، قیمت های محصولات، درآمد کشاورزان و... نوسان زیادی خواهد داشت و بهینه نخواهد بود.

بخش‌های مختلف اقتصاد کشاورزی

1. سیستم توزیع زمین

توسعه کشاورزی به آرایش مناسب زمین بستگی دارد. اندازه بهینه زمین و زمین های حاصلخیز و دشت برای تولید محصولات کشاورزی تسهیل می‌شود. برای اطمینان از کشت مدرن زمین در کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته، اقتصاددانان کشاورزی پیشنهاد می‌کنند که سیستم توزیع نابرابر و غیرمنتظره زمین حذف شود.

2. عرضه کالاهای مصرفی

تولیدات کشاورزی فاز اولیه عرضه کالاهای مصرفی در جامعه محسوب می‌شود. در اقتصاد کشاورزی، فعالیت های تولیدی کالاهای مصرفی نیز مورد بحث قرار می‌گیرد.

3. تامین نهاده های صنعتی

کشاورزی مواد اولیه صنعت را تامین می‌کند. تولید، توزیع و بازاریابی نهاده های صنعتی در اقتصاد کشاورزی مورد بحث قرار می‌گیرد.

4. اشتغال نیروی کار

اقتصاد کشورهای در حال توسعه مبتنی بر کشاورزی است. بخش های کشاورزی فرصت بزرگی برای جذب کارگران بی سواد و ناکارآمد دارند. در این حالت با استفاده از سرمایه اندک می‌توان نیروی کار بیشتری را به کار گرفت، یعنی نسبت کار به سرمایه بسیار پایین است.

5. مرحله اولیه توسعه اقتصادی

توسعه اقتصادی به معنای تغییر مثبت در سطح کمی و کیفی زندگی است. کشاورزی به عنوان یک بخش اولیه برای سالم سازی اقتصاد در این توسعه نقش دارد. کشاورزی باید از نظر اقتصادی بهینه باشد در غیر این صورت، پایه صنعت یک کشور نمی‌تواند قوی باشد.

6. تشکیل سرمایه

کشاورزی پایه اولیه توسعه اقتصادی در اقتصاد کشاورزی محسوب می‌شود. بنابراین، ارز از طریق صادرات محصولات کشاورزی به دست می‌آید که برای تشکیل سرمایه مفید بوده و سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری کلان ترغیب می‌کند.

7. خطر و عدم اطمینان

بلای طبیعی و تخریب طبیعی بر تولیدات کشاورزی تأثیر منفی می‌گذارد. فقدان اطلاعات کافی محصولات کشاورزی و عدم امکان هماهنگی آنی بین عرضه و تقاضا به دلیل وجود مدت زمان. ریسک و عدم قطعیت هم در تولید و هم در بازاریابی وجود دارد و عدم قطعیت یکی از ویژگی های برجسته اقتصاد کشاورزی است.

چشم انداز استفاده از اقتصاد کشاورزی

استفاده از علم روز اقتصاد کشاورزی اثرات زیر را بر صنعت کشاورزی دارد:

• کاهش هزینه های اولیه
• کاهش هزینه های انسانی
• افزایش درآمد از طریق کشاورزی
• کاهش استفاده از منابع  تجدیدناپذیر و غیرقابل جایگزینی
• و ...

لازم به ذکر است در مورد افزایش درآمد و سود کشاورزی نیازمند یک ساختار حرفه‌ای در حسابداری این بخش هستید. چرا که حسابداری کشاورزی با حسابداری سنتی تفاوت‌های مهمی دارد.

سخن نهایی

شرکت به اندیشان، با تولید سامانه بهای تمام شده کشاورزی مبتنی بر GIS، آماده است تا در زمینه اقتصاد کشاورزی و بهینه سازی فعالیت‌های کشاورزی با شرکت ها و سازمان های فعال در این حوزه همکاری کرده و در جهت بهبود شرایط کشاورزی کشور، گامی موثر بردارد.

برخی ویژگی‌های این سامانه عبارتند از:

• محاسبه بهای تمام شده محصولات به تفکیک هر محصول، قطعه، بلوک، دوره کشت و هر گونه تفکیک دیگر که مورد توجه یک کسب و کار باشد.
• ارائه گزارش‌های مدیریتی-مالی
• سیستم کامل انبارداری با امکان ثبت تمامی اسناد عملیات‌های موجود در یک انبار
• امکان اتصال به سیستم حقوق و دستمزد جهت ثبت خودکار هزینه‌های مربوطه
• دارای سیستم مبتنی بر اطلاعات جغرافیایی و تصاویر ماهواره‌ای بر اساس شاخص‌های سبزینگی و با امکان بروزرسانی هر پنج روز یکبار
• گزارش ساز قدرتمند بر اساس روش‌های پیشرفته موجود در اکسل با قابلیت دریافت خروجی‌ها و نمودارها
• امکان ثبت گزارشات روزانه جزیی‌ترین عملیات‌های تولید
• امکان ایجاد داشبوردهای متنوع اطلاعاتی و شخصی سازی شده جهت استفاده و تحلیل مدیران ارشد

برای اطلاعات بیشتر در مورد سامانه بهای تمام شده کشاورزی کلیک کنید